vakcentrales
Eenheid!
Tekst van het NVV over de oprichting van een algemene vakbeweging.
Rooms-Katholiek Werkliedenverbond (RKWV)
Het Rooms-Katholiek Werkliedenverbond was in grootte de tweede vakcentrale van Nederland. Deze werknemersorganisatie vertegenwoordigde begin 1940 bijna een kwart van alle georganiseerde arbeiders. Het RKWV verwierp het nationaalsocialistische bewind. Wel ging de vakcentrale verder dan zijn zusterorganisaties in het uitwerken van plannen voor meer vakbondseenheid. Bij de katholieken leefde sterk de wens om een einde te maken aan de klassenstrijd en individualisme in de vakbeweging.
De corporatieve maatschappij
Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV)
Het Christelijk Nationaal Vakverbond was de belangrijkste protestantse werknemersorganisatie van Nederland. In de jaren dertig nam het CNV principieel stelling tegen het gedachtegoed van het fascisme en het nationaalsocialisme. Volgens vooraanstaande CNV’ers kon alleen een principiële houding het nationaalsocialisme tegengaan. Het CNV hield vast aan zijn levensbeschouwelijke grondslag, ook tijdens de bezetting.
Uit Nazidonië
Nederlands Verbond van Vakverenigingen (NVV)
Het NVV was aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog de grootste Nederlandse vakcentrale. Op 1 januari 1940 had het NVV bijna 320.000 leden, dat was 40% van alle vakbondsleden. Door zijn omvang was de vakcentrale van groot belang voor de bezetter. Het NVV zou geleidelijk omgevormd worden tot nationaalsocialistische organisatie. Doordat de bezetter steeds kleine stapjes nam, werden NVV-bestuurders en leden voor het blok gezet. Moesten zij doorwerken of niet?
Nationaalsocialisme en fascisme